روشهای بخشیدن مهریه کدامند؟
گفتیم که روشهای مختلفی برای بخشیدن مهریه وجود دارد ولی روشهای پرکاربرد برای بخشیدن مهریه به شرح زیر است:
بخشیدن مهریه از طریق ابراء
ابراء به معنی صرف نظر نمودن طلبکار، از حق خود میباشد که تعریف حقوقی آن در ماده ۲۸۹ قانون مدنی آمده است. به این معنی که اگر زن بخواهد از حق خود برای دریافت تمام یا بخشی از مهریه صرف نظر کند، شوهر خود را از پرداخت مهریه معاف میکند.
برای استفاده از این ظرفیت قانونی، زن یا وکیل مهریه میتوانند با حضور در یکی از دفاتر اسناد رسمی، سند ابراء مهریه را امضا نمایند. در این صورت، زن یا وکیل او میتوانند تمام یا بخشی از مهریه را به مرد ببخشند.
بخشیدن مهریه از طریق هبه
یکی دیگر از روشهای بخشیدن مهریه، عقد هبه است. تعریف عقد هبه در ماده ۷۹۵ قانون مدنی عنوان شده است که بر اساس آن، هبه به معنای آن است که یک نفر مالی را به صورت مجانی به شخص دیگری انتقال دهد.
زن میتواند برای بخشیدن مهریه، با مراجعه به دفتر اسناد رسمی، مهریه خود را به مرد هبه کند. البته باید توجه داشته باشید که هبه میتواند معوض یا غیرمعوض باشد. اگر زن بخواهد مهریه خود را بدون دریافت اموال دیگری به مرد ببخشد، این هبه از نوع غیرمعوض خواهد بود و در مقابل بخشش مهریه توسط زن، هیچگونه مال یا ملک دیگری به زن تعلق نمیگیرد.
برخلاف مورد بالا، زن میتواند در مقابل بخشش مهریه، حقوق یا اموال دیگری از مرد بگیرد که در این حالت، هبه صورت گرفته از نوع معوض خواهد بود. به عنوان مثال در طلاق توافقی، زن میتواند در مقابل اخذ حق حضانت فرزند و حق طلاق یا اموال دیگر از قبیل ملک یا خودرو از مرد، مهریه خود را ببخشد.
بخشیدن مهریه از طریق صلح
در این روش همانطورکه از عنوان آن مشخص است، بخشیدن مهریه از طریق تنظیم عقد صلح صورت میگیرد. صلح به معنای مصالحه و تسالم بین زوجین است و آنها میتوانند با تنظیم عقد صلح در دفترخانه اسناد رسمی، توافق کنند که مهریه توسط زن به مرد صلح شود.
بخشیدن مهریه از طریق اقرار
یکی دیگر از روشهای بخشیدن مهریه، اقرار زن به دریافت تمام یا بخشی از مهریه خود است. در این روش، زن به جای اینکه از حق خود برای گرفتن مهریه صرف نظر کند، با مراجعه به دفتر اسناد رسمی و تنظیم سند مربوطه، اقرار میکند که تمام یا بخشی از مهریه خود را از مرد دریافت نموده است.
ممکن است که مرد واقعا مهریه زن را پرداخت نکرده باشد ولی با تنظیم اقرارنامه در دفتر اسناد رسمی، زن نمیتواند مدعی عدم دریافت مهریه شود.
آیا رجوع از بخشیدن مهریه امکان پذیر است؟
در برخی از روشهای بخشیدن مهریه، امکان پشیمانی و مطالبه مجدد مهریه وجود دارد. در هر صورت، زوجین باید با دقت زیادی، روش بخشیدن مهریه را انتخاب کنند تا در آینده متحمل ضرر و زیان نشوند.
مطالبه مهریه پس از طلاق توافقی
در طلاق توافقی، زن میتواند تمام یا بخشی از مهریه خود را ببخشد و در ازای آن زوجین توافق میکنند که از یکدیگر طلاق بگیرند. زن باید بعد از طلاق توافقی، عده نگه دارد. به این معنا که تا مدتی، از ازدواج مجدد با مرد دیگری خودداری کند. اگر زن در ایام عده، به مهریه خود رجوع کند و به عبارت سادهتر، از بخشیدن مهریه خود پشیمان شود، میتواند دوباره مهریه خود را مطالبه کند. در این صورت، مرد نیز این حق را خواهد داشت تا از طلاق رجوع نموده و زن را دوباره به زوجیت خود درآورد.
مطالبه مهریه پس از ابراء
پس از بخشیدن مهریه از طریق ابراء ذمه مرد، امکان رجوع از بخشش مهریه وجود ندارد. بنابراین زن نمیتواند بعد از ابراء دین شوهر خود، دوباره مهریه بخشیده شده را مطالبه کند. با این حال، اگر زن بخشی از مهریه خود را ابراء نموده باشد، میتواند برای مطالبه الباقی مهریه، به مرد مراجعه کند یا نسبت به توقیف اموال برای مهریه خود اقدام نماید.
مطالبه مهریه پس از هبه
زمانی که زن مهریه خود را در قبال گرفتن یک حق یا اموال دیگر، به مرد میبخشد، در صورتی که مرد از اعطای این حق یا انتقال اموال مذکور خودداری کند، زن حق دارد تا به مهریه خود رجوع نماید و تمام مهریه خود را از مرد مطالبه کند. مثال بارز بخشیدن مهریه از این طریق، گرفتن حق طلاق توسط زن در قبال بخشیدن مهریه است.
همچنین در حالتی که زن بدون گرفتن یک حق یا اخذ اموال دیگر از مرد، مهریه خود را هبه کند، باز هم میتواند از بخشش مهریه رجوع کرده و مهریه خود را از مرد مطالبه کند.
مطالبه مهریه پس از صلح و اقرار
اگر زن برای بخشیدن مهریه خود، اقرارنامه یا عقد صلح تنظیم نموده باشد، پشیمانی و رجوع از بخشش مهریه امکان ندارد و زن حق گرفتن مهریه را نخواهد داشت. توصیه میشود که اگر فکر میکنید ممکن است از بخشیدن مهریه پشیمان شوید، هرگز در قالب اقرار نامه یا عقد صلح، این کار را انجام ندهید.
آیا بخشیدن مهریه باید در محضر انجام شود؟
بسیاری از افراد تصور میکنند که با نوشتن در یک برگه معمولی میتوانند بدون دردسر، مهریه را ببخشند و انتظار ایجاد مشکلات بعدی در این خصوص را ندارند. با اینکه نوشتن در یک برگه معمولی هم میتواند دارای اثر حقوقی باشد، ولی به اندازه سند رسمی که توسط دفترخانه به تأیید میرسد، قابل استناد نیست.
بنابراین توصیه میشود که زوجین برای هرگونه توافق جهت بخشیدن یا بذل مهریه، به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه و توافقات خود را در قالب سند رسمی تنظیم نمایند.
برای مثال ممکن است که پس از امضاء سند غیررسمی توسط زوجین، یکی از آنها مدعی شود که وی سند مذکور را امضاء ننموده و انتساب سند بخشیدن مهریه به خود را انکار نماید. در اینجاست که تنظیم سند رسمی میتواند از بروز مشکلات مشابه برای زوجین جلوگیری نماید.
آیا برای بذل مهریه اجازه پدر دختر لازم است؟
طبق قوانین و مقررات موجود، برای بذل یا بخشیدن مهریه اجازه پدر دختر لازم نیست. با این وجود، بسیاری از دفاتر اسناد رسمی به منظور جلوگیری از هرگونه ندامت یا پشیمانی دختر از بخشش مهریه، از تنظیم هرگونه سند رسمی بدون اجازه پدر خودداری مینمایند.
دلیل رویه دفاتر اسناد رسمی مبنی بر اخذ اجازه از پدر دختر برای بخشیدن مهریه، آن است که در بسیاری از موارد، زن و مرد به صورت کاملا احساسی و عاطفی با این مسئله برخورد میکنند و بعد از اتمام کار، ممکن است که به دلیل اختلافات بعدی، زنان از اقدام خود پشیمان شوند.
آیا برای بخشیدن مهریه در ازدواج موقت و دائم تفاوتی وجود دارد؟
مهریه در ازدواج موقت، معمولا همان آثار و شرایط مهریه در ازدواج دائم را دارد مگر اینکه قانون برای هریک از آنها شرایط ویژهای را پیشبینی نموده باشد. بنابراین برای بخشیدن مهریه در ازدواج موقت و دائم، هیچگونه تفاوت برجستهای وجود ندارد.
شما میتوانید برای مشاوره رایگان با دفتر وکالت دادخواست در خصوص شرایط بخشیدن مهریه، هر روز هفته از طریق لینکهای ارتباطی زیر با ما تماس بگیرید.